Za każdym razem, gdy banki realizują swoją funkcję kredytową, a więc pożyczają określone kwoty pieniędzy innym podmiotom, występuje tak zwane ryzyko kredytowe. W pewnym sensie ponoszą je również kredytobiorcy, w których przypadku istnieje prawdopodobieństwo zapożyczenia się ponad miarę i niewywiązania się z zaciągniętych zobowiązań. Na czym w praktyce polega ryzyko kredytowe? Jakie jego rodzaje się wyróżnia? Które czynniki mają największy wpływ na wystąpienie tego zjawiska i w jaki sposób próbuje się je ograniczyć? Już teraz sprawdź odpowiedzi na wymienione pytania!
Jak brzmi definicja ryzyka kredytowego?
Ryzyko kredytowe pojawia się, gdy dana instytucja finansowa pożycza pieniądze innemu podmiotowi. W takich okolicznościach zachodzi pewne niebezpieczeństwo związane z niewypłacalnością kredytobiorcy (pogorszeniem się jego sytuacji materialnej), polegającą na zaprzestaniu terminowego spłacania rat, czy dokonywaniu tego z opóźnieniem. Ryzyko kredytowe oznacza zatem prawdopodobieństwo, że nie zostaną wypełnione zobowiązania ustalone w umowie kredytowej, co wygeneruje po stronie kredytodawcy straty finansowe.
Jakie są rodzaje ryzyka kredytowego?
Charakteryzowane tu pojęcie jest bardzo ogólne i można analizować je z wielu perspektyw, dlatego wyróżnia się różne rodzaje ryzyka kredytowego. Podstawowa kategoryzacja wskazuje na:
- ryzyko rynkowe – dotyczy aktualnej sytuacji w gospodarce państwa i na rynku finansowym, a więc pozostaje niezależne od działań podejmowanych przez bank,
- ryzyko operacyjne – mają na nie wpływ zdarzenia, jakie mogą od wewnątrz zaburzyć działanie danego podmiotu,
- ryzyko stopy procentowej – jest powiązane z aktualną wartością waluty,
- ryzyko niewypłacalności – wiąże się z możliwością niewypłacalności banku w wyniku podejmowanych przez niego działań,
- ryzyko aktywne (czynne) – powstaje, gdy kredytobiorca nie ureguluje płatności, do których jest zobowiązany,
- ryzyko pasywne (bierne) – polega na wcześniejszym niż wynika to z umowy wycofaniu depozytowanych środków finansowych,
- ryzyko indywidualne (pojedyncze) – odnosi się do pojedynczych umów kredytowych,
- ryzyko portfelowe (łączne) – pozostaje bezpośrednio uzależnione od ryzyka indywidualnego, ponieważ obejmuje cały portfel kredytowy banku,
- ryzyko akceptowalne – dana instytucja finansowa da radę je ponieść, ponieważ jest ono niewielkie,
- ryzyko nieakceptowalne – ryzyko jest zbyt duże, więc bank odmawia przyznania kredytu.
Czynniki, które mogą mieć wpływ na ryzyko kredytowe – podsumowanie
Warto uświadomić sobie, że całkowite wyeliminowanie ryzyka kredytowego nie jest możliwe. Banki mogą je w pewnym stopniu ograniczać, wdrażając politykę rozsądnego zarządzania ryzykiem kredytowym, sprowadzającą się między innymi do: wskazywania obszarów narażonych na pojawienie się tego problemu, monitorowania zachodzących procesów, przeciwdziałania wystąpieniu niepożądanych zjawisk, czy przewidywaniu następstw, jakie mogą się pojawić, polega ono również na ocenie zdolności kredytowej klientów. W efekcie, zarządzanie ryzykiem kredytowym pozwala na utrzymanie stabilności finansowej banku oraz minimalizację strat związanych z ewentualną niewypłacalnością kredytobiorców.